H Επιτροπή Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Στερεάς, είναι ένα 9-μελές όργανο στο οποίο μεταφέρθηκαν κρίσιμες αρμοδιότητες του περιφερειακού συμβουλίου. Μέχρι σήμερα η Επιτροπή λειτουργεί με ελάχιστα μέσα και με βασικό ρόλο την συλλήβδην αποδοχή μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων με εξαίρεση ελάχιστες περιπτώσεις, κυρίως όταν ο οικείος Δήμος εκφράζει αρνητική άποψη.

Στην επόμενη συνεδρίαση της, η Επιτροπή θα ασχοληθεί με 21 μελέτες για πολύ σοβαρά θέματα, έχοντας στη διάθεσή της υποτυπώδεις υπηρεσιακές εισηγήσεις που αποστέλλονται λίγες μέρες πριν από την συνεδρίαση. Μόνο για ένα από αυτά έχει αποσταλεί γνωμοδότηση του οικείου Δήμου, ενώ για πολλά από αυτά υπάρχουν τοπικές αντιστάσεις που δεν αναφέρονται. Συνήθως οι ενδιαφερόμενοι δεν ενημερώνονται ώστε να καταθέσουν τις απόψεις τους.

Κυριότερα σημεία:

1. Συνεχίζεται η αθρόα, απρογραμμάτιστη και ασχεδίαστη εγκατάσταση εκατοντάδων ιδιωτικών αιολικών, φωτοβολταικών και υδροηλεκτρικών σταθμών. Πρόκειται για μια εξωφρενική  φούσκα με δημόσιες επιδοτήσεις, όπου ο δημόσιος πλούτος χαρίζεται σε εταιρείες, ο δημόσιος χώρος υποβαθμίζεται δραματικά και οι τοπικοί παράγοντες γίνονται συμμέτοχοι σε ατέλειωτες συναλλαγές. Στην παρούσα συνεδρίαση έρχονται προς έγκριση 13 τέτοια έργα με ιδιαίτερα σοβαρές επιπτώσεις για το περιβάλλον, την τοπική ανάπτυξη και το διαρκώς αυξανόμενο κόστος των λογαριασμών της ΔΕΗ.   
2. Εξελίσσονται προτάσεις Δήμων για τη διαχείριση των απορριμμάτων με αμφίβολες επενδύσεις υψηλού κόστους και εργολαβικού οφέλους, ενώ η  Περιφέρεια αποποιείται τη βασική της αρμοδιότητα που είναι ο σχεδιασμός της διαχείρισης, παρά το γεγονός ότι σε ότι μας αφορά έχουμε καταθέσει αναλυτική πρόταση για την αποκεντρωμένη διαχείριση απορριμμάτων στην περιφέρεια Στερεάς με κοινωνική συμμετοχή και έλεγχο, με θέσεις εργασίας, με οφέλη για την τοπική οικονομία.
3. Συνεχίζονται οι ληστρικές εξορύξεις που έχουν μετατρέψει σε σεληνιακό τοπίο την Γκιώνα, διανοίγοντας δρόμους έρευνας- πρόσβασης, σε κοιτάσματα, με τεράστια νταμάρια κρατήρες, σκορπίζοντας τεράστιες ποσότητες, αδρανών υλικών, κόβοντας αιωνόβια δένδρα χωρίς κανένα μέτρο αποκατάστασης και κανένα έλεγχο από την περιφέρεια.
4. Εντείνονται οι πιέσεις από τη δραστηριότητα του Αλουμινίου της Ελλάδας,  παρά τα κέρδη της επιχείρησης και παρά τις σκανδαλώδεις διευκολύνσεις από την Πολιτεία. Σε αναλυτικό υπόμνημα – ερώτηση που είχαμε καταθέσει πρόσφατα, ο πρόεδρος της επιτροπής περιορίστηκε να μας αποστείλει τα πρόστιμα που είχαν επιβληθεί από τους επιθεωρητές του Υπουργείου και τα οποία προφανώς γνωρίζαμε ήδη.

Για όλα τα παραπάνω καθώς και για άλλα εξίσου σοβαρά ζητήματα, η επιτροπή καλείται να γνωματεύσει μέσα σε μια και μόνη συνεδρίαση, όταν το περιφερειακό συμβούλιο ασχολείται με δεκάδες αδιάφορα θέματα. Διεκδικώντας την ουσιαστική εξέταση και δημοσιοποίηση των ζητημάτων καταθέτουμε και αναλυτικά τις παρατηρήσεις μας για τα θέματα της συνεδρίασης.

Για το θέμα 2 : «Κατασκευή δύο κινητών σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων και κινητής μονάδας ανάκτησης ανακυκλωσίμων – κομποστοποίησης στους Δήμους Κύμης – Αλιβερίου και Καρύστου της Διαχειριστικής Ενότητας Ν. Ευβοίας».

Η εισήγηση όπως και η μελέτη που επισυνάφθηκε δεν παρέχουν κανένα απολύτως στοιχείο για τις πιθανές επιπτώσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει έντονη αντίδραση στις περιοχές εγκατάστασης των προτεινόμενων μονάδων καθώς και ότι ο ΧΥΤΑ Χαλκίδας προς τον οποίο θα αναφέρεται ότι θα μεταφέρονται τα απορρίμματα έχει υπερπληρωθεί. Σε κάθε περίπτωση η μέθοδος που περιγράφεται δεν αποτελεί ορθολογική απάντηση στο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων.

Για το θέμα 3 (ΜΠΕ) Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Σ.Δ.Α.) της «S & B ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ Α.Ε.»  που αφορά στη με αρ. πρωτ. οικ. 175552/4897/19-12-07 Κ.Υ.Α. ΕΠΟ,  στο Δήμο Λιδορικίου Ν. Φωκίδας.

Πρόκειται για μια εκμετάλλευση που έχει δημιουργήσει ήδη τεράστια προβλήματα και τοπικές αντιδράσεις επί σειρά ετών. Ενδεικτικά απόψεις από την περιοχή:

Ας σημειωθεί ότι φέτος η Επιτροπή περιβάλλοντος γνωμοδότησε θετικά και για την τριτοκοσμική εγκατάσταση θραύσης και μεταφόρτωσης των βωξιτών της  ίδιας εταιρείας S & B που βρίσκεται σε επαφή με την Ιτέα, μετά από διαβεβαιώσεις της εταιρείας και πολλών μελών της επιτροπής ότι θα τηρηθούν μέτρα εξυγίανσης. Το αποτέλεσμα είναι σύννεφα κόκκινης σκόνης που σκεπάζουν τα πάντα σε μεγάλη ακτίνα και τα βουνά από μετάλλευμα που κάνουν την κατάσταση χειρότερη από κάθε άλλη φορά, όπως μπορεί να παρατηρήσει οποισδήποτε διέρχεται από την εθνική Ιτέας-Ναυπάκτου.

Για το θέμα 4 (ΜΠΕ) για την τροποποίηση των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων της εταιρείας ΄΄ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Α.Ε.΄΄ που λειτουργεί στον Αγ. Νικόλαο του Ν. Βοιωτίας, πρέπει να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της εισήγησης η ΜΠΕ είναι πλημμελής και απουσιάζουν επιμέρους μελέτες. Επίσης παρατηρείται μη συμμόρφωση με τους όρους για την αποκατάσταση του ΧΥΤΑ Επικυνδίνων αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) ενώ για το ίδιο θέμα είχε δοθεί πρόστιμό στι 13-5- 2011 από την ΕΥΕΠ. Πρέπει να σημειωθούν οι διαρκείς περιβαλλοντικές παραβάσεις που διαπιστώνονται σε κάθε έλεγχο. Τέλος υπενθυμίζουμε τα ανοιχτά θέματα με τις δραστηριότητες του ομίλου που θέσαμε στην:  ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΜΥΤΗΛΙΝΑΙΟΥ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ,

Για το θέμα 5^ο: (ΜΠΕ) για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων της μονάδας παραγωγής διογκώσιμης και διογκωμένης πολυστερίνης της εταιρείας «ΜΟΝΩΤΕΖ Α.Ε.», που λειτουργεί στο 52^ο χλμ της Εθν. Οδού Αθηνών – Λαμίας στην περιοχή Οινοφύτων Ν. Βοιωτίας.

Διαφωνούμε με την διάθεση υγρών αποβλήτων της μονάδας στον Ασωπό. Σημειώνουμε ότι η σημερινή περιφερειακή αρχή απέρριπτε οποιαδήποτε δραστηριότητα στην περιοχή του Ασωπού την περίοδο της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Βοιωτίας, όταν ο σημερινός περιφερειάρχης εγκαλούνταν ως υπεύθυνος για το συντελούμενο περιβαλλοντικό έγκλημα.

Για το θέμα 6 (ΜΠΕ) Διαλυτηρίου Αυτοκινήτων – μονάδα ανακύκλωσης μεταχειρισμένων οχημάτων τέλους κύκλου ζωής (Ο.Τ.Κ.Ζ.) και συλλογής και αποθήκευσης scrap  και μετάλλων της «Γ. ΖΟΥΜΠΟΠΟΥΛΟΣ & Α. ΔΡΙΒΑΣ» στη θέση ΄΄ Κάτω Παλιούρι ΄΄  Ροδίτσας Δ. Λαμιέων, Ν. Φθιώτιδας

Υπάρχει σοβαρό θέμα όπως σημειώνεται σε σχέση με το χώρο εγκατάστασης της μονάδας που προτείνεται ως γη υψηλής παραγωγικότητας.

Για το θέμα 7 (ΜΠΕ) του έργου «Εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων ( E.E.Λ.) Άμφισσας στο Ν. Φωκίδας,

Είναι γνωστά τα χρόνια προβλήματα και οι καταγγελίες για την μη λειτουργία της ΕΕΛ. Η αναβάθμισή της είναι επιβεβλημένη αλλά δεν αρκεί, αν δεν τηρούνται οι κανόνες καλής λειτουργίας.

Για το θέμα 8^ο: Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) φωτοβολταϊκού (Φ/Β) σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 4,465 MW της εταιρείας ΚΑΡΑΤΖΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ στη θέση «ΒΙΛΙΑΜΗ» Δήμου Τανάγρας Ν. Βοιωτίας, ισχύουν οι γενικές επιφυλάξεις για την αθρόα και χωρίς σχεδιασμό εγκατάσταση  ιδιωτικών ΦΒ σταθμών ενώ για το θέμα 9^ο: Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) φωτοβολταϊκού (Φ/Β) σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 9,99 MW της εταιρείας SUSTAINABLE SOLAR ΕΛΛΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ε.Π.Ε. στη θέση «ΚΟΥΤΣΟΥΡΙ» Ξηρονομής Δήμου Θηβαίων Ν. Βοιωτίας, αφορά 53 στρέμματα δασικής δημόσιας έκτασης.

Για το θέμα 10^ο: (ΜΠΕ) του έργου ΄΄ Μικρό Υδροηλεκτρικό Έργο (ΜΥΗΕ) ισχύος 2,6 ΜWe στο ρέμα Μπεσιώτη του Δ.Δ. Νεραΐδας, του Δήμου Ιτάμου, του Νομού Καρδίτσας΄΄ της εταιρείας Υδροηλεκτρική Ιτάμου Α.Ε. αφορά ένα ακόμη υδροηλεκτρικό που αποτελεί μείζονα παρέμβαση στο περιβάλλον της περιοχής με εκτροπή από την κοίτη 5,1 χλμ. Ας σημειωθεί ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μετά από προσφυγή της Ε.Ε, με την από 19 Απριλίου 2012 απόφασή του, καταδικάζει για δεύτερη φορά τη χώρα μας, γιατί δεν έχει καταρτίσει ακόμα Σχέδια Διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών,  σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 200/60/ΕΚ, για τα Ύδατα και τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα πολιτικής των Υδάτων.

Η χώρα μας ήταν υποχρεωμένη, όπως καθορίζεται στην Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Ύδατα, να έχει εφαρμόσει μετά τις 22 Δεκέμβρη 2009 σε όλα τα έργα και σχέδια που ενδεχομένως να έχουν επιπτώσεις στα ύδατα, μεταξύ αυτών και τα μικρά και μεγάλα υδροηλεκτρικά, τους περιβαλλοντικούς στόχους της Οδηγίας μέσω των Σχεδίων Διαχείρισης και προγραμμάτων μέτρων που προβλέπονται σε αυτή.

 Βάσει της υποχρέωσης αυτής το άρθρο 27 του ν. 3468/2006 αναφέρει ρητά ότι:“απαιτείται εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης υδροηλεκτρικών έργων μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία ( 22-12-2009)”. Άρα είναι ξεκάθαρρο, μετά και από την παραπάνω απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ότι κάθε άδεια εγκατάστασης μικρού ή μεγάλου υδροηλεκτρικού, που έχει δοθεί μετά τις 22 Δεκέμβρη του 2009 είναι ΠΑΡΑΝΟΜΗ.

Για τα θέματα 11 ως 20 που αφορούν αιολικά παραπέμπουμε στην Παρέμβαση πολιτών προς την Περιφέρεια και τους Δήμους της Στερεάς Ελλάδας για τις αιολικές εγκαταστάσεις στην οποία μέχρι σήμερα η περιφέρεια δεν έχει απαντήσει.

Σοβαρές τοπικές αντιδράσεις υπάρχουν για το αιολικό στη θέση ΄΄Τρεις Βρύσες – Κάτω Λακκώματα – Δημούλη – Μαραθάκια΄΄ του Δήμου Δωρίδας Ν. Φωκίδα που είναι δίδυμο και αξεχώριστο έργο με αυτό στη θέση ΄΄Μικρόβουνο΄΄ του Δήμου Δωρίδας Ν. Φωκίδας, αφού θα χρησιμοποιούν κοινό υποσταθμό, δίκτυο κλπ.

Δέσποινα Σπανούδη