Ένας ακόμη χώρος πολιτισμού, το Μανουσάκειο Μουσείο, λειτουργεί για τους κατοίκους και τους επισκέπτες στο Δήμο Σπάρτης. Το Μανουσάκειο, Μουσείο Αστικού και Λαϊκού Βίου αποτελεί δωρεά του αειμνήστου Λεωνίδα Μελετίου Μανουσάκη, ο οποίος το 1996 δώρισε στο Δήμο Σπάρτης την οικία του μαζί με την οικοσκευή, το ρουχισμό, το φωτογραφικό αρχείο, το οθωμανικό λάβαρο κ.α. Στεγάζεται στο διώροφο νεοκλασσικίζον οίκημα των αρχών του 20ού αιώνα επί της οδού Ανανίου 13 στη Σπάρτη.
Οι επισκέπτες του Μουσείου, θα έχουν τη δυνατότητα μέσα από αναπαραστάσεις εσωτερικών χώρων, εκθέσεις και προβολή πολυμέσων, να επισκεφτούν και να «γευτούν» όψεις της οικογενειακής και κοινωνικής ζωής μιας άλλης εποχής, των ανθρώπων που δημιούργησαν και κατοίκησαν τη νέα πόλη της Σπάρτης τον τελευταίο αιώνα.
Όπως σημείωσε ο δήμαρχος Σπάρτης, Σταύρος Αργειτάκος, ο Δήμος διέσωσε και ανακαίνισε με χρηματοδότηση του 3ου Κ.Π.Σ. ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα νεοκλασικά κτήρια της πόλης και συντήρησε τα κειμήλια που διέθετε η οικογένεια Μανουσάκη με τη συνδρομή του Υπουργείου Πολιτισμού. Επίσης με ίδιους πόρους δημιούργησε ένα αξιόλογο Μουσείο αναθέτοντας την Μουσειολογική μελέτη και έρευνα σε ειδικούς επιστήμονες υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Πολιτισμού βάσει προγραμματικής σύμβασης. Το Μουσείο έχει θέμα «Αστικός και Λαϊκός Βίος στη Σπάρτη τον 20ό αιώνα» και πληροί όλες τις σύγχρονες μουσειολογικές προδιαγραφές.
Την περασμένη Κυριακή εγκαινιάστηκε σε πρώτη φάση στον όροφο του Μουσείου, μόνιμη έκθεση που αφορά στον αστικό βίο στη Σπάρτη τον 20ό αιώνα. Περιλαμβάνει έπιπλα, ενδυμασίες, κεντήματα, υαλικά και πλούσιο φωτογραφικό υλικό της εποχής αυτής. Σημαντική θέση στην έκθεση καταλαμβάνει το οθωμανικό λάβαρο το οποίο έφερε από το Λέσβο το 1912 μετά από την απελευθέρωση του νησιού από τους Οθωμανούς, ο Σπαρτιάτης ταγματάρχης Αλέξανδρος Μανουσάκης (θείος του δωρητή). Το λάβαρο αυτό έχει περιέλθει στην κατοχή του Δήμου αφού συντηρήθηκε και χαρακτηρίστηκε, μεταξύ άλλων αντικειμένων, ως κινητό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Εκτίθενται επίσης οικογενειακά κειμήλια που δωρήθηκαν στο Μουσείο και από άλλους Σπαρτιάτες πολίτες . Ο Δήμος επίσης με αγορά του κατέχει μια αξιόλογη λαογραφική συλλογή, ώστε να εκτεθεί στο ισόγειο του κτηρίου ολοκληρώνοντας και το τμήμα του λαϊκού βίου.