Τη συγκρότηση ενός νέου ειδικού ταμείου για την απεξάρτηση των ελληνικών νησιών από τα ορυκτά καύσιμα και την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών τους προανήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της διεθνούς διάσκεψης «Our Ocean Conference», που φέτος φιλοξενείται στην Αθήνα.
Οι πόροι, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, θα προέλθουν από τα δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και, ανάλογα με την κυμαινόμενη τιμή των δημοπρατούμενων δικαιωμάτων, εκτιμάται ότι μπορεί να ανέλθουν στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τα χρήματα θα διατεθούν πρωτίστως σε έργα για «τη σύνδεση των νησιών μας με το ηπειρωτικό δίκτυο, την αποθήκευση ενέργειας, για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας» και για «κατασκευή δεξαμενών νερού πολλαπλών χρήσεων».
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η συμφωνία για τη χρηματοδότηση του νέου ταμείου απανθρακοποίησης μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών επετεύχθη πρόσφατα μετά από διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Οι ίδιες πηγές σημείωναν μάλιστα ότι το ποσό των 2 δισεκ. ευρώ που ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης συνιστά συγκρατημένη εκτίμηση των χρημάτων που θα έχει στη διάθεσή της η χώρα μας, καθώς δεν συνεκτιμώνται οι προβλέψεις για πιθανή αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων την επόμενη διετία, που θα απέφερε περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα, ούτε συνυπολογίζονται οι επιπλέον επενδύσεις που θα κινητοποιηθούν.
Ο ορίζοντας υλοποίησης των έργων που θα επιλεγούν, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι το 2032, ενώ στις τάξεις της κυβέρνησης επικρατεί η αίσθηση ότι το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο θα ενισχύσει την πρωτοβουλία GR-Eco islands, ώστε να επεκταθεί με σταθερά βήματα πέρα από τα πετυχημένα πιλοτικά εγχειρήματα στη Χάλκη και την Αστυπάλαια. Υπενθυμίζεται πως το τρίτο νησί που έχει ενταχθεί σε αυτή την πρωτοβουλία για πράσινα νησιά είναι ο Πόρος.
Δύο νέα εθνικά θαλάσσια πάρκα, τέλος στο ψάρεμα με μηχανότρατες
Στο πλαίσιο του φετινού 9ου «Our Ocean Conference», η διοργανώτρια Ελλάδα ανέλαβε 21 δεσμεύσεις ύψους 780 εκατομμυρίων ευρώ για την προστασία και τη βιώσιμη αξιοποίηση των ωκεανών και των θαλασσών, με τον πρωθυπουργό να στέκεται σε τέσσερις από αυτές.
Η πρώτη προβλέπει τη δημιουργία δύο ακόμα μεγάλων θαλάσσιων εθνικών πάρκων, ένα στο Αιγαίο κι ένα στο Ιόνιο, με έμφαση στην προστασία θαλάσσιων θηλαστικών, άγριων πτηνών και θαλάσσιων χελωνών.
Όπως είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα αυξάνει την έκταση των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών κατά 80%, «καλύπτοντας περίπου το 1/3 των χωρικών θαλάσσιων υδάτων μας».
«Θα δημιουργήσουμε ένα υπερσύγχρονο σύστημα επιτήρησης, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, δορυφόρους και τεχνητή νοημοσύνη, για να περιπολούμε αποτελεσματικά αυτές τις περιοχές, έως το 2026», συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός.
Η Ελλάδα δεσμεύτηκε επίσης για την απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατες, που θεωρείται ιδιαίτερα βλαβερή για τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Η απαγόρευση θα τεθεί σε ισχύ στα εθνικά θαλάσσια πάρκα έως το 2026 και σε όλες τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές έως το 2030.
Η χώρα μας δεσμεύτηκε ακόμα να μειώσει έως το 2030 τα πλαστικά απορρίμματα που βρίσκονται στη θάλασσα κατά 50% και τα μικροπλαστικά κατά 30%, σε σύγκριση με το 2019.