«Βιομηχανική Κληρονομιά και Αυτοδιοίκηση: από την αναγνώριση και αξιολόγηση στην προστασία, ανάδειξη και διαχείριση» είναι το θέμα διαδικτυακού σεμιναρίου που συνδιοργανώνουν υπό την αιγίδα της ΚΕΔΕ, ο δήμος Καβάλας και η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού , στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2022 – «Βιώσιμη Πολιτιστική Κληρονομιά – Συντηρώντας το παρελθόν για τις μελλοντικές γενιές».
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 22 και την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2022 (ώρα έναρξης 9:00’ π.μ.) διαδικτυακά.
Στόχος του σεμιναρίου είναι αφενός η ενημέρωση των αυτοδιοικητικών παραγόντων, που καλούνται να διαχειριστούν έργο πολιτισμού, σχετικά με την αναγνώριση της αξίας των στοιχείων της βιομηχανικής κληρονομιάς, αφετέρου η παρουσίαση καλών εφαρμοσμένων παραδειγμάτων από την Ελλάδα, προστασίας και ανάδειξής τους ως υποδομές ανάπτυξης, καθώς και η ενημέρωση για δυνατότητες δικτύωσης για τη διαχείριση των βιομηχανικών μνημείων και τόπων.
Στο Σεμινάριο θα αναπτυχθούν οι παρακάτω θεματικοί άξονες:
- Αρχές προστασίας της Βιομηχανικής κληρονομιάς και Διεθνής εμπειρία
- Εμπειρία Δήμων
- Καλά παραδείγματα και προβληματισμοί
- Παραδείγματα ιδιωτικής πρωτοβουλίας ή / και σε συνεργασία με Δήμους
Επίσης προγραμματίζονται συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας με θέματα:
- Νομικό και Χρηματοδοτικό πλαίσιο
- Φορείς υποστήριξης
- Συμμετοχή πολιτών – Δικτύωση
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 22 και την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2022 [ώρα έναρξης 9:00’ π.μ.] και θα διεξαχθεί διαδικτυακά για λόγους υγειονομικής ασφάλειας.
Οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να παρακολουθήσουν ζωντανά τις εργασίες του σεμιναρίου, μέσω του παρακάτω συνδέσμου: https://www.youtube.com/channel/UC6n5Na8cxa0Seem7C78ZEdw/live
Οι ενδιαφερόμενοι για την παρακολούθηση του σεμιναρίου μπορούν να δηλώσουν τη συμμετοχή τους στον παρακάτω σύνδεσμο: https://forms.gle/E6d5nhchYtzzW6bH6
Μετά τη λήξη της εκδήλωσης, αυτή θα παραμείνει διαθέσιμη για προβολή μέσω youtube.
Θα υπάρχει σχετικός σύνδεσμος στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης: https://ynm-amth-culture.gr, στην ιστοσελίδα του Δήμου Καβάλας https://kavala.gov.gr και στην ιστοσελίδα του facebook του Δήμου Καβάλας.
Παρατίθεται το αναλυτικό πρόγραμμα του Σεμιναρίου:
Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Σ Ε Μ Ι Ν Α Ρ Ι Ο Υ (Webinar)
Μέρα 1η:
ΠΕΜΠΤΗ 22 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 9.00
Σύνδεση εισηγητών και συμμετεχόντων.
9.00-9.30 Χαιρετισμός της Γενικής Διευθύντριας της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μουσείων & Τεχνικών Έργων, του ΥΠΠΟΑ, Αμαλίας Ανδρουλιδάκη
Χαιρετισμός του Προέδρου ΚΕΔΕ / Δημάρχου Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου
Χαιρετισμός Δημάρχου Καβάλας Θεοδώρου Μουριάδη
- «Η βιομηχανική κληρονομιά της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, αναπτυξιακές προοπτικές, συνέργειες και εργαλεία» Θεόδωρος Πριγγόπουλος, Προϊστάμενος ΥΝΜΤΕ Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης ΥΠΠΟΑ
Α. Αρχές προστασίας της Βιομηχανικής κληρονομιάς και Διεθνής εμπειρία 9.30-10.30
Συντονιστές: Θεόδωρος Πριγγόπουλος Προϊστάμενος ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ, Όλγα Δεληγιάννη, Αρχιτέκτων ε.τ. ΥΠΠΟ, μέλος ΕΛΛΕΤ, TICCIH
- «30 χρόνια δράσης του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH): Από τα πρώτα βήματα στις σημερινές προκλήσεις» Δρ Μαρία Μαυροειδή, Ιστορικός – Βιομηχανική Αρχαιολόγος, Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος TICCIH
. • «Αρχές Προστασίας της Βιομηχανικής Κληρονομιάς: Μεθοδολογία, εργαλεία και κριτήρια έρευνας και διαχείρισης, με στόχο την ευαισθητοποίηση των εμπλεκόμενων κοινωνικών εταίρων και την ανάδειξή τους ως απολύτως απαραίτητων συντελεστών της προστασίας» Δρ Γεωργία Ζαχαροπούλου, Πολιτικός Μηχανικός ΥΠΠΟΑ
- «Επανάχρηση βιομηχανικής κληρονομιάς στην Ευρώπη: Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης» Δρ Δώρα Χατζή – Ροδοπούλου, Αρχιτέκτων Μηχανικός, TUDelft – ΕΜΠ, Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος TICCIH
Q&A (15 λεπτά)
Διάλειμμα 15’
Β. Εμπειρία Δήμων (1 ώρα και 40’) 11.00-14.00
Συντονιστές: Mαρία Μαυροειδή, Πρόεδρος Ελλ. Τμ. TICCIH, Θεόδωρος Πριγγόπουλος, Προϊστάμενος ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ
- Δήμος Τρικκαίων: «Η βιομηχανική κληρονομιά του Δήμου Τρικκαίων ως υποδομή για την ανάπτυξη και οι δράσεις του Δήμου-προβλήματα και προοπτικές» Δημήτρης Παπαστεργίου, Πρόεδρος ΚΕΔΕ / Δήμαρχος Τρικκαίων
- Δήμος Αλεξανδρούπολης: «Καπνομάγαζο Αλεξανδρούπολης: Η αποκατάσταση ενός βιομηχανικού κτιρίου του 19ου αιώνα: επανάχρηση και μετατροπή του σε σύγχρονη Δημοτική Βιβλιοθήκη» Ιωάννης Ζαμπούκης, Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης
- Δήμος Βόλου: «Το Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης του Δήμου Βόλου: συμβολή στην προστασία και διατήρηση της βιομηχανικής κληρονομιάς της πόλης» Δρ Αίγλη Δημόγλου, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Αρχείων Μουσείων Βιβλιοθηκών Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π – ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Δήμου Βόλου
- Δήμος Δυτικής Σάμου: «Αξιοποίηση κτιριακού αποθέματος Βιομηχανικής ζώνης περιοχής Βυρσοδεψείων Καρλοβάσου» Αλέξανδρος Λυμπέρης, Δήμαρχος Δυτικής Σάμου
- Δήμος Ελευσίνας: «Η αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος της Ελευσίνας και η συμβολή του στην τοπική ανάπτυξη» Αργύρης Οικονόμου, Δήμαρχος Ελευσίνας
- Δήμος Εορδαίας: «Η βιομηχανική κληρονομιά του Δήμου Εορδαίας την εποχή της απολιγνιτοποίησης» Παναγιώτης Ν. Πλακεντάς, Δήμαρχος Εορδαίας
Διάλειμμα 15’
- Δήμος Καβάλας: «Επανάχρηση κτιρίων καπναποθηκών, επιχειρηματικό σχέδιο ανάπτυξης και ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου με την χρήση τεχνολογίας Blockchains» Κωνσταντίνος Λαλένης, Καθηγητής Τμήματος Μηχανικών, Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
- Δήμος Λάρισας: «Μύλος-Κυψέλη Πολιτισμού: Ανάδειξη του Μύλου του Παππά σε πρότυπο κέντρο πολιτισμού και ανάπτυξης» Μητρούλα Χριστίνα, Οικονομολόγος MSc, υπάλληλος Δήμου Λαρισαίων
- Δήμος Λαυρεωτικής: «Η βιομηχανική Κληρονομιά του Δήμου Λαυρεωτικής: προσπάθειες προστασίας & ανάδειξης» Δημήτριος Λουκάς, Δήμαρχος Λαυρεωτικής
- Δήμος Νάουσας: «Κτίρια Βιομηχανικής Κληρονομιάς της Νάουσας: Αποκατάσταση – επανάχρηση – προοπτικές» Νικόλας Καρανικόλας, Δήμαρχος Ηρωικής Πόλης Νάουσας
- Δήμος Σερρών: «Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Πινακοθήκη «Κωνσταντίνος Ξενάκης»: η περιπέτεια της αποκατάστασης και επανάχρησης ενός κτιρίου παλαιού στρατοπέδου για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού πόλου με αναπτυξιακή δυναμική» Χρυσάφη Παλάζη, Εντελταμμένη Δημοτική Σύμβουλος Πολιτισμού, Πρόεδρος ΚΕΔΗ Σερρών
- Δήμος Σουφλίου: «Η Σηροτροφία και η Μεταξουργία ως πολιτιστική κληρονομιά – το παράδειγμα του Σουφλίου. Αποτίμηση και προοπτικές» Γιώτα Γκαγκούλια, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ερευνήτρια, Ειδικός Συνεργάτης του Δήμου Σουφλίου.
- Δήμος Σύρου-Ερμούπολης: «Μια ξεχωριστή περίπτωση βιομηχανικής πόλης: η Ερμούπολη της Σύρου» Αχιλλέας Δημητρόπουλος, Υπεύθυνος λειτουργίας βιομηχανικού μουσείου Ερμούπολης Παρουσίαση Σχεδίου Κειμένου Αρχών Συνεργασίας Δήμων για τη διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς Θεόδωρος Πριγγόπουλος, Προϊστάμενος ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ
Q&A (20 λεπτά)
Διάλειμμα 1 ώρα
Γ. Στρογγυλό Τραπέζι:
Νομικό & Χρηματοδοτικό πλαίσιο (1 ώρα με Q&A) 15.00-15.30
Συντονιστής: Δρ Σοφία Γκουβούση, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Δρ Γεωργία Ζαχαροπούλου, Πολιτικός Μηχανικός ΥΠΠΟΑ
- «Βιομηχανικά κτίρια: Ζητήματα προστασίας και επανάχρησης των ιστορικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα» Δρ Ευθύμιος Μπακογιάννης, Επίκουρος καθηγητής ΕΜΠ, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος YΠΕΝ
- «Βιομηχανικά κτίρια: Από την εγκατάλειψη στην ενσωμάτωση των λειτουργιών της σύγχρονης πόλης» Κοσμάς Σιδηρόπουλος, Οικονομολόγος, Σύμβουλος Ολοκληρωμένων Χωρικών Στρατηγικών, στέλεχος ΜΟΔ ΑΕ – ΕΕΤΑΑ ΑΕ
- Το «Πρόγραμμα “Ανατολική Μακεδονία – Θράκη” 2021-2027» ως χρηματοδοτικό εργαλείο για την αξιοποίηση και ανάδειξη της βιομηχανικής Κληρονομιάς στην Περιφέρεια ΑΜΘ. Βασίλειος Πιτσινίγκος, Προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγράμματος Ανατολικής Μακεδονίας, Θράκης
Δ. Στρογγυλό Τραπέζι: Φορείς υποστήριξης (1 ώρα με Q&A ) 15.30-16.30
Συντονιστής: Αγγέλα Γιαννακίδου, Πρόεδρος και Διευθύντρια Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, Σαπφώ Αγγελούδη, Αρχιτέκτων Μηχανικός
- «Οι προβιομηχανικές τεχνικές ως υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά» Δρ Ανδρομάχη Οικονόμου, Διευθύντρια Ερευνών Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας Ακαδημία Αθηνών
- «Τεκμήρια για την επιχειρηματικότητα και τη βιομηχανία στο ΓΑΚ-ΙΑΜ: Το αρχείο του Γενικού Χημείου του Κράτους, 1955-2012» Δρ Τριανταφυλλιά Κουρτούμη, Αναπληρώτρια Διευθύντρια, Γενικά Αρχεία Κράτους- Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας (ΓΑΚ-ΙΑΜ)
- «Το έργο της Ελληνικής ομάδας της TIMS και η συνεργασία με τους φορείς για την ανάδειξη και αποκατάσταση των ελληνικών Μύλων» Κατερίνα Τούτουζα, υπεύθυνη της Ελληνικής ομάδας της TIMS, Μέλος ΔΣ της TIMS
Διάλειμμα 15’ λεπτών
Ε. Συμπεράσματα (30’) 16.30-17.00
Οι συντονιστές ανακοινώνουν τα συμπεράσματα της συνεδρίας τους και των στρογγυλών τραπεζών.
Μέρα 2η :
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΣΤ. Καλά παραδείγματα και προβληματισμοί (1.5 ώρα με Q&A) 9.00-10.45
Συντονιστής: Όλγα Δεληγιάννη, Αρχιτέκτων ε.τ. ΥΠΠΟ, μέλος ΕΛΛΕΤ, TICCIH, Δρ Γεωργία Ζαχαροπούλου, Πολιτικός Μηχανικός ΥΠΠΟΑ
- «Παραδείγματα από την ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς του Λαυρίου, του Πειραιά και της Ελευσίνας: από την καταγραφή και τον σχεδιασμό στην υλοποίηση» Δρ Νίκος Μπελαβίλας, Καθηγητής Ε.Μ.Π.
- «Ιστορίας Νήματα. Η βιομηχανία της κλωστοϋφαντουργίας στη Νάουσα στο πρώην εργοστάσιο ΕΡΙΑ» Βάλια Αμοιρίδου, Γιώργος Αδαμίδης, Αρχαιολόγοι-Μουσειολόγοι, Υπηρεσίες Πολιτιστικής Διαχείρισης
- «Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου / 10 χρόνια μετά: ανάπτυξη και προοπτικές» Μαρία Φλώρου, Αρχαιολόγος-Μουσειολόγος, Υπεύθυνη Τομέα Βιομηχανικού Μουσείου (φωταερίου), Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων.
- «Απρόσμενες συναντήσεις με ξεχασμένους πρωταγωνιστές. Εκθέτοντας τη βιομηχανική κληρονομιά» Ερατώ Κουτσουδάκη, Αρχιτέκτων-Μουσειολόγος,
- «Το Μουσείο Πόλης του Δήμου Καρδίτσας και το έργο της προστασίας της βιομηχανικής κληρονομιάς της περιοχής: η περίπτωση του λησμονημένου καπνού» Δρ Φένια Λέκκα, Ιστορικός – Μουσειολόγος, Μουσείο Πόλης & Δίκτυο Μουσείων Νομού Καρδίτσας
- «Το έργο της αποκατάστασης του κτιρίου των Δημοτικών Σφαγείων του Δήμου Θεσσαλονίκης» Κατερίνα Μπλέτσα, Αρχιτέκτων Μηχανικός ε.τ. ΤΕΕ/Δήμου Θεσσαλονίκης
- «Το βιομηχανικό συγκρότημα μεταξουργίας Τζίβρε στο Σουφλί, αιχμή του δόρατος της αναπτυξιακής στρατηγικής του Δήμου: προσέγγιση, τεκμηρίωση, προστασία, ανάδειξη και διαχείριση» Δρ Αθανάσιος Γουρίδης, Πολιτικός Μηχανικός – Αρχαιολόγος, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Τεχνικής Υπηρεσίας Δήμου Σουφλίου
- «Προστασία, ανάδειξη και επανάχρηση Μύλου Ματσόπουλου» Σαριώτη Θεοδώρα, Πολιτικός Μηχανικός, ΜΑ Universite Paris I, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμου Τρικκαίων
Q&A (15 λεπτά)
Διάλειμμα 15’
Ζ. Παραδείγματα ιδιωτικής πρωτοβουλίας ή / και σε συνεργασία με Δήμους (1ώρα) 11.00- 12.00
Συντονιστής: Δρ Mαρία Μαυροειδή, Πρόεδρος Ελλ. Τμ. TICCIH, Δρ Δώρα Χατζή – Ροδοπούλου, Γραμματέας Ελλ. Τμ. TICCIH
- «Διατηρητέο Βιομηχανικό Συγκρότημα, πρώην κονσερβοποιείο ‘ΑΝΘΟΣ’: Το φουγάρο, αποκατάσταση, ανακαίνιση και μετατροπή του σε εργαστήριο πολιτισμού» Μόρφω Παπανικολάου, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ρένα Σακελλαρίδου, Αρχιτέκτων Μηχανικός
- «Δίκτυο Μουσείων ΠΙΟΠ και τοπικές κοινωνίες: Μια “συμβιωτική” σχέση» Ανδρέας Λαπούρτας, Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Μουσείων Πολιτιστικού Ιδρύματος ΟμίλουΠειραιώς
- «Το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης: το έργο της τεκμηρίωσης, προβολής, ανάδειξης και αναβίωσης της άυλης τεχνικής κληρονομιάς της Θράκης Αγγέλα Γιαννακίδου, Ιδρύτρια και Πρόεδρος Εθνολογικού Μουσείου Θράκης
- «Ο ρόλος της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς στην προστασία των παραδοσιακών οικισμών & συνόλων. Το παράδειγμα της καταγραφής “HERMeS”» Δρ Παύλος Χατζηγρηγορίου, Συμβ. Διδάσκων Πανεπιστημίου Αιγαίου, συνιδρυτής ΑΜΚΕ “HERMeS”, μέλος κριτικής επιτροπής Βραβείων ΕΕ -Europa Nostra
- «Η αποκατάσταση του νερόμυλου του Αγίου Γερμανού Πρεσπών και η συμβολή του στην ανάπτυξη της περιοχής» Αγγελική Γεωργαντά, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ
Q&A (15 λεπτά)
Διάλειμμα 1 ώρας
Η. Στρογγυλό Τραπέζι:
Συμμετοχή πολιτών – Δικτύωση (1 ώρα με Q&A ) 13.00- 14.00
Συντονιστής: Δρ Σαπφώ Αγγελούδη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Κωνσταντινιά Μητλιάγκα, Αρχιτέκτονας ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ
- «Η συμμετοχή ως εργαλείο αναγέννησης της βιομηχανικής κληρονομιάς: Παραδείγματα από την ευρωπαϊκή εμπειρία και προοπτικές για το ελληνικό πλαίσιο» Δρ Δώρα Χατζή – Ροδοπούλου, Αρχιτέκτων Μηχανικός TUDelft – ΕΜΠ, Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος TICCIH
- «Η Ομάδα Βιομηχανικής Κληρονομιάς του Παραρτήματος Θεσσαλονίκης της ΕΛΛΕΤ : 31 χρόνια υποστήριξης της προστασίας των βιομηχανικών μνημείων και συνόλων» Όλγα Δεληγιάννη, Αρχιτέκτων ε.τ. ΥΠΠΟ, μέλος ΕΛΛΕΤ, TICCIH
- «Το έργο της ΒΙ.Δ.Α. ως εργαλείο αξιοποίησης της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς για την ενδυνάμωση της περιφερειακής ανάπτυξης» Μαριλένα Βακαλοπούλου, Πολιτισμιολόγος – ερευνήτρια Β.Α. (ΒΙ.Δ.Α. ΑΜΚΕ)
- «Παρεμβάσεις της MONUMENTA για την προστασία της βιομηχανικής κληρονομιάς» Ειρήνη Γρατσία, MSc Αρχαιολόγος, Συντονίστρια MONUMENTA
Διάλειμμα 15’ 14.30 – 16.00
Γενικά Συμπεράσματα
Η Επιστημονική Επιτροπή του Σεμιναρίου: Θεόδωρος Πριγγόπουλος, Προϊστάμενος ΥΝΜΤΕΑΜΘ, MSc Αρχιτέκτονας Δρ Μαρία Μαυροειδή, Ιστορικός – Βιομηχανική Αρχαιολόγος, Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος TICCIH Δρ Γεωργία Ζαχαροπούλου, Πολιτικός Μηχανικός ΥΠΠΟΑ Δρ Δώρα Χατζή – Ροδοπούλου, Αρχιτέκτων Μηχανικός, TUDelft – ΕΜΠ, Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος TICCIH Δρ Σοφία Γκουβούση, Αρχιτέκτων Μηχανικός Όλγα Δεληγιάννη, Αρχιτέκτων ε.τ. ΥΠΠΟ, μέλος ΕΛΛΕΤ, TICCIH Η Οργανωτική Επιτροπή της ΥΝΜΤΕΑΜΘ: Θεόδωρος Πριγγόπουλος, Προϊστάμενος ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ Κωνσταντινιά Μητλιάγκα, Αρχιτέκτονας, ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ Θεοφανή Ναζλίδου, MSc Αρχιτέκτονας, ΥΝΜΤΕΑΜΘ/ΥΠΠΟΑ