Ο Δήμαρχος Λεβαδέων κ. Ιωάννης Δ. Ταγκαλέγκας παραχώρησε συνέντευξη στο πλαίσιο συμμετοχής του Δήμου Λεβαδέων στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα IncluCities (2020 – 2022) που είναι πρωτοβουλία του Συμβουλίου Δήμων και Περιφερειών της Ευρώπης (CEMR) και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (AMIF) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ομαδικό πνεύμα για πόλεις χωρίς αποκλεισμούς
Πώς αντιμετώπισε η Λιβαδειά την πανδημία του COVID-19 και τις συνέπειές της; Τι μάθατε από αυτήν την κρίση;
Η αντιμετώπιση της πανδημίας του COVID – 19 δεν είναι αποτελεί μόνο μια αναμέτρηση της παγκόσμιας ιατρικής κοινότητας με τον ιό. Είναι επίσης μια αναμέτρηση με τα αρνητικά αποτυπώματα που αφήνει η πανδημία στην κοινωνία, την οικονομία και την ψυχική υγεία.
Ο Δήμος Λεβαδέων από την πρώτη στιγμή στάθηκε δίπλα στους πολίτες, αναλαμβάνοντας διάφορες πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, την παροχή ψυχολογικής και οικονομικής υποστήριξης σε ευάλωτες ομάδες και για τη στήριξη της τοπικής οικονομίας. Για παράδειγμα, διανείμαμε φορητούς υπολογιστές σε μαθητές για να στηρίξουμε τη διαδικτυακή διδασκαλία, ενώ λάβαμε μια σειρά μέτρων στήριξης των επιχειρηματιών που πλήττονται από την πανδημία, αλλά και των παραγωγών που διαθέτουν τα προϊόντα τους στις λαϊκές αγορές.
Σε σύγκριση με την απομακρυσμένη κεντρική διοίκηση, η τοπική αυτοδιοίκηση, ως η πλησιέστερη κρατική δομή στους πολίτες, γνωρίζει καλύτερα τις ανάγκες και μπορεί να ανταποκριθεί άμεσα για να βοηθήσει τους πολίτες.
Ωστόσο, το πιο σημαντικό μάθημα που έχουμε όλοι μάθει από την πανδημία είναι ότι η λύση στα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας προέρχεται από τον ίδιο τον άνθρωπο. Η αγάπη για τους συνανθρώπους είναι η απάντηση.
Η Ελλάδα αντιμετώπισε πολλές κρίσεις την τελευταία δεκαετία. Πως επηρεάστηκε η Λιβαδειά και ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης σας;
Η παγκόσμια οικονομική κρίση, η οποία διήρκησε δέκα χρόνια, δεν άφησε κανέναν αλώβητο, αλλά περισσότερο έπληξε τα άτομα με χαμηλό εισόδημα με αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση της φτώχειας.
Η ανεργία επηρέασε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού χωρίς εξαίρεση. Για να στηρίξουμε τους ανθρώπους που ήρθαν αντιμέτωποι με την ανεργία οργανώσαμε μια σειρά ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, σε τομείς όπως οι νέες τεχνολογίες, η διοίκηση επιχειρήσεων για να ενισχύσουμε τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους, ενώ δημιουργήσαμε και μια ψηφιακή πλατφόρμα αναζήτησης εργασίας. Ωστόσο, για να λυθεί το πρόβλημα της ανεργίας, απαιτείται η ύπαρξη μιας εθνικής στρατηγικής κατά της ανεργίας.
Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Λιβαδειάς είναι ότι πρόκειται για μια μικρή κοινωνία με στενούς και δυνατούς δεσμούς μεταξύ των πολιτών. Η αλληλεγγύη και η αμοιβαία υποστήριξη αποτελεί καθημερινή πρακτική των πολιτών.
Η Ελλάδα ήταν το σημείο εισόδου για εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που έφθασαν στην Ευρώπη το 2015 και 2016. Υπολογίζεται ότι 1,2 εκατομμύρια μετανάστες ζούσαν στην Ελλάδα το 2017. Οι στατιστικές άλλαξαν αλλά πολλοί μετανάστες παρέμειναν και νέοι ήρθαν. Ποια είναι η παρούσα κατάσταση;
Πράγματι, κατά τη διάρκεια του 2015 χιλιάδες μετανάστες έφθασαν στη χώρα και πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθεια τους αυτή, ενώ η υφήλιος ήρθε αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση του αιώνα.
Ενώ, οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν στα σημεία υποδοχής παραμένει υψηλός. Το κράτος καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες, τόσο για να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής όσο και για την επιτάχυνση των διαδικασιών ταυτοποίησης των αιτούντων άσυλο και για τη διευκόλυνση επαναπατρισμού όσων εκ αυτών το επιθυμούν.
Οι νεοεισερχόμενοι στη Λιβαδειά είναι οικογένειες προσφύγων που έχουν αποκτήσει άσυλο και αναμένουν να μετεγκασταθούν σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Ο Δήμος Λεβαδέων ήταν ένας από τους πρώτους Δήμους στην Ελλάδα που φιλοξενεί οικογένειες αιτούντων άσυλο. Η πόλη σας έγινε σύμβολο ανθρωπισμού και φιλοξενίας. Πως καταφέρατε να το περάσετε αυτό στην τοπική κοινωνία;
Ο Δήμος Λεβαδέων ανταποκρίθηκε στο αίτημα της κεντρικής διοίκησης να υποδεχθεί πρόσφυγες, διότι η αλληλεγγύη αποτελεί τη βασική αξίας της πολιτιστικής μας ταυτότητας.
Επίσης, σε συνεργασία με το Διεθνή Οργανισμό Μεταναστών υλοποιούμε το πρόγραμμα ένταξης HELIOS, ενώ όπως γνωρίζετε ο Δήμος μας συμμετέχει στο πρόγραμμα IncluCities που στοχεύει στη βελτίωση της κοινωνικής και οικονομικής ένταξης των μεταναστών και των προσφύγων στον ιστό των πόλεων.
Διαμέσου της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Λεβαδέων (ΚΕΔΗΛ) συνεχίζουμε την εφαρμογή του επιτυχημένου προγράμματος διαμονής (ESTIA) των προσφύγων σε μισθωμένα διαμερίσματα από την ΚΕΔΗΛ.
Όταν ο Δήμος μας αποφάσισε να υλοποιήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, η οικονομική κρίση δεν είχε ακόμη παρέλθει. Ωστόσο, οι πολίτες σύντομα αναγνώρισαν ότι η παρουσία των προσφύγων στην πόλη δεν αποτελούσε απειλή. Οι προσπάθειες που έγιναν από τους εργαζόμενους με τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων και την ενεργή συμμετοχή των προσφύγων ήταν η αρχή οικοδόμησης σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών, των προσφύγων και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σήμερα, μπορώ να πω ότι η αποδοχή της διαφορετικότητας είναι βαθιά ριζωμένη στους κατοίκους της πόλης.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα έχουμε δει καταστροφικές εικόνες από τα κέντρα προσφύγων στα ελληνικά νησιά. Παρά το γεγονός ότι η διαχείριση της μετανάστευσης είναι ευθύνη των κεντρικών κυβερνήσεων, η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Τι πήγε λάθος εδώ;
Οι συνθήκες διαβίωσης στα hot spots που λειτουργούν στα ελληνικά νησιά δεν είναι καθόλου ικανοποιητικές και ο αριθμός των προσφύγων που φιλοξενούνται σε αυτά συχνά υπερβαίνει τις δυνατότητες τους. Η τεράστια συγκέντρωση δημιουργεί προβλήματα όχι μόνο για τους πρόσφυγες και το προσωπικό, αλλά και για τους πολίτες στους Δήμους υποδοχής.
Το ερώτημα που προκύπτει και απαιτεί άμεση απάντηση είναι: «Γιατί φτάσαμε εδώ;» Ο αργός ρυθμός της διαδικασίας αναγνώρισης προσφύγων είναι η κύρια αιτία του προβλήματος. Μόνο αν υπήρχε μια ταχεία διαδικασία αναγνώρισης, θα μπορούσαμε να δούμε μια σταδιακή αποσυμφόρηση των hot spots, υπό την προϋπόθεση, φυσικά, ότι δεν θα υπάρξουν νέες ανεξέλεγκτες ροές προσφύγων και οι ευρωπαίοι εταίροι μας θα αποδεχθούν την ανάγκη για ανακατανομή των προσφύγων εντός της ΕΕ.
Πιστεύω ότι η μετανάστευση είναι ένα πολύπλευρο και πολύπλοκο πρόβλημα, το οποίο θα συνεχίσει να μας απασχολεί. Επομένως, η λύση του απαιτεί μια πανευρωπαϊκή και παγκόσμια προσέγγιση.
Το Σύμφωνο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μετανάστευση και το άσυλο, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, ανακοινώθηκε ως νέα αρχή στην πολιτική μετανάστευσης – πιστεύετε ότι αντιμετωπίζει το πρόβλημα με τον σωστό τρόπο;
Μετά το αποκορύφωμα της μεταναστευτικής κρίσης το 2015, αυξήθηκαν οι ανησυχίες των χωρών για τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και επίσης κάποιες χώρες της ΕΕ θέτουν ερωτήματα σχετικά με τα εθνικά τους συστήματα ασύλου σε περίπτωση πιθανών μεγαλύτερων μεταναστευτικών ροών. Έξι χρόνια μετά, τελικά, η απόφαση της ΕΕ έθεσε τα θεμέλια για τη διαχείριση αυτού του περίπλοκου προβλήματος με μια πιο ολιστική προσέγγιση.
Είναι γεγονός ότι το νέο σύμφωνο είναι ένα φιλόδοξο στρατηγικό σχέδιο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών, την οικοδόμηση αποτελεσματικής αλληλεγγύης μεταξύ τους, την ανάδειξη των ταλέντων και των δεξιοτήτων των νεοεισερχόμενων και τη διασφάλιση μιας ταχείας και αποτελεσματικής κοινής απόκρισης καθορίζοντας τα βασικά πρωτόκολλα για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων και διατυπώνει διάφορες πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την κοινή ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική.
Εάν αυτό το σύμφωνο αντιμετωπίζει τη μετανάστευση με τον σωστό τρόπο; Η απάντησή μου είναι θετική, ωστόσο όλα τα στρατηγικά σχέδια κρίνονται στην εφαρμογή τους, καθώς η ελλιπής ή αναποτελεσματική τους εφαρμογή τα καθιστά ευχολόγια και εκθέσεις προθέσεων και όχι εργαλεία επίλυσης προβλημάτων.
Η Λιβαδεία είναι εταίρος σε πολλά έργα που σχετίζονται με την ένταξη. Ως μέρος του προγράμματος IncluCities θέλετε να βελτιώσετε τις πρακτικές ένταξης σε συνεργασία με την ισπανική πόλη Fuenlabrada. Τι μπορείτε να μάθετε από τη μέντορά σας;
Ο Δήμος Λεβαδέων επιδιώκει συνεργασίες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για τη βελτίωση της ένταξης των μεταναστών και των προσφύγων και τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της ειρήνης.
Ως μέλος του Ελληνικού Δικτύου Πόλεων Ένταξης συμμετέχουμε σε ένα φόρουμ ανταλλαγής απόψεων με 12 άλλες πόλεις που φιλοξενούν επίσης πρόσφυγες. Στόχος μας είναι να υιοθετήσουμε καλές πρακτικές, να ενισχύσουμε τις δημοτικές δομές και υπηρεσίες, να δώσουμε στους πρόσφυγες πρόσβαση στην εκπαίδευση και τη δυνατότητα να ενσωματωθούν καλύτερα στην αγορά εργασίας. Προσπαθούμε επίσης να ευαισθητοποιήσουμε τους πολίτες, να παράσχουμε πληροφορίες, να προωθήσουμε την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων, καθώς και να προωθήσουμε αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο.
Υπό αυτήν την έννοια, ο Δήμος αποδέχθηκε την πρόσκληση για συμμετοχή στο πρόγραμμα IncluCities, με στόχο να μάθει πώς άλλες ευρωπαϊκές πόλεις διαχειρίζονται θέματα ένταξης. Ο μέντορά μας, η ισπανική πόλη Fuenlabrada είναι μια μεσογειακή πόλη που αντιμετωπίζει λίγο πολύ παρόμοια ζητήματα με τη Λιβαδειά, αλλά έχει μεγαλύτερη εμπειρία στον τομέα της μετανάστευσης. Είμαι βέβαιος ότι η Fuenlabrada θα μας προσφέρει εφικτές προτάσεις για την επιτυχή ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών στην πόλη μας και θα μας καθοδηγήσει βήμα-βήμα για να το επιτύχουμε. Επιπλέον, η συνεργασία μας στο πρόγραμμα IncluCities μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη και πέρα από το έργο. Στόχος μας είναι η αποκτηθείσα γνώση να διαχυθεί και στις πόλεις που συμμετέχουν στο Ελληνικό Δίκτυο Πόλεων Ένταξης.
Στα μαθητικά σας χρόνια ήσασταν αθλητής και ακούμε πολύ συχνά πώς ο αθλητισμός, ιδίως το ποδόσφαιρο, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ένταξη. Είναι ο αθλητισμός κάτι που ξεχνάμε;
Ο αθλητισμός γενικά, όχι μόνο το ποδόσφαιρο, είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την προώθηση ενός ευγενούς ανταγωνισμού και για την αναγνώριση της αξίας του αντιπάλου, απαλλαγμένης από φυλετικές, έμφυλες, πολιτιστικές και άλλες διακρίσεις. Τα ομαδικά αθλήματα βασίζονται στην άριστη συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας για να επιτύχουν τη νίκη, αυτό είναι ένα παράδειγμα που πρέπει να μιμηθούμε και στις κοινωνίες μας. Είμαστε όλοι αναγκαίοι μέσα στον κοινωνικό στίβο για να πετύχουμε τη νίκη της κοινωνικής ειρήνης, της απαλλαγής των κοινωνικών αποκλεισμών και της αποδοχής της πολιτισμικής διαφορετικότητας.
Η συνέντευξη έχει δημοσιευτεί στον επίσημο διαδικτυακό τόπο του προγράμματος https://www.inclucities.eu