Δύο νέες πράξεις με αντικείμενο την ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων για την πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων κλπ στις περιοχές Αράχθου και Καλαμά, εντάχθηκαν με αποφάσεις του Περιφερειάρχη Αλέξανδρου Καχριμάνη στον Άξονα “Προστασία του Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης” του Ε.Π. “Ήπειρος 2014-2020”.
Πρόληψη – ενημέρωση για τα πλημμυρικά επεισόδια στον Άραχθο
Η πρώτη πράξη έχει τίτλο: «Ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης, πρόληψης, διαχείρισης και έγκαιρης ενημέρωσης για τον κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων στην ευρύτερη περιοχή Άραχθου», συνολικής δημόσιας δαπάνης 203.738,42 ευρώ, και φορέα υλοποίησης το ΤΕΙ Ηπείρου (Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Ερευνών).
Στόχος του έργου είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ενός αυτοματοποιημένου πληροφοριακού συστήματος παρακολούθησης και έγκαιρης ενημέρωσης για τον κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων στον ποταμό Άραχθο.
Πλημμυρικά φαινόμενα εμφανίζονται σε μεγάλη περιοχή κατά μήκος του ποταμού (όπως έχει δείξει η πρόσφατη εμπειρία με τις πλημμύρες του 2015), κατάντη του φράγματος Πουρναρίου σε έκταση 90 Km2. Η περιοχή εντάσσεται στις ζώνες δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας για το υδατικό διαμέρισμα Ηπείρου.
Το πληροφοριακό σύστημα θα συλλέγει και θα αποθηκεύει αυτοματοποιημένα τις μετρήσεις από τους σταθμούς μέτρησης που θα εγκατασταθούν από το έργο. Με προηγμένες τεχνικές υπολογιστικής νοημοσύνης θα αναλύει και επεξεργάζεται τα δεδομένα, θα εκτιμά περιοχές δυνητικής επικινδυνότητας και θα οπτικοποιεί τα τελικά αποτελέσματα σε γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών.
Βασικές τελικές υπηρεσίες που θα είναι διαθέσιμες σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη/ φορέα/υπηρεσία είναι:
-Παρακολούθηση των βροχοπτώσεων και στάθμης του ποταμού Αράχθου σε πραγματικό χρόνο μέσω κατάλληλου δικτύου τηλεμετρικών σταθμών που καλύπτουν την περιοχή ενδιαφέροντος
-Μετάδοση σε πραγματικό χρόνο των δεδομένων και οπτικοακουστικού υλικού (video και εικόνες), παρακολούθηση της περιοχής ενδιαφέροντος με την αξιοποίηση Drones και αυτόματη ενημέρωση του Συστήματος
-Έγκαιρες ειδοποιήσεις για τον κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων
-Εντοπισμός περιοχών με αυξημένο κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων
-Διάρκεια και βαθμός επικινδυνότητας πλημμυρικών επεισοδίων
-Παρουσίαση χαρτών με την προσβασιμότητα σε περιοχές διαβαθμισμένου κινδύνου.
Μελέτη για τις επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στην Ακτογραμμή Καλαμά
Η δεύτερη πράξη έχει τίτλο: «Μελέτη, πρόβλεψη και μοντελοποίηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής επί της Δελταϊκής Ακτογραμμής του ποταμού Καλαμά», συνολικής δημόσιας δαπάνης 91.300 ευρώ και φορέα υλοποίησης το Εθνικό Κέντρο Φυσικών Επιστημών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ»
Το έργο αφορά, γεωγραφικώς στην ευρύτερη περιοχή των εκβολών του ποταμού Καλαμά. Η περιοχή αποτελεί ιδιαίτερο αντικείμενο μελέτης, αφού κατατάσσεται στα πλέον απειλούμενα οικοσυστήματα, αφενός διότι ανήκει σε ζώνη δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας και αφετέρου επειδή αποτελεί περιοχή χαμηλού ανάγλυφου, του οποίου η μορφή και η δυναμική επηρεάζεται με δυσμενείς μεσοπρόθεσμες προοπτικές από τη συνεχιζόμενη άνοδο της θαλάσσιας στάθμης.
Μεταξύ άλλων, το έργο στοχεύει στη μελέτη της μορφολογίας του δέλτα του ποταμού, στη διερεύνηση των μεταβολών της δελταϊκής ακτογραμμής, καθώς και στη ανάπτυξη συγκεκριμένων προτάσεων και δράσεων για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση της περιοχής.
Με την υλοποίηση του προτεινόμενου έργου αναμένεται να προκύψουν νέα δεδομένα που θα οδηγήσουν σε τεκμηριωμένα μοντέλα πρόβλεψης της μελλοντικής μεταβολής της θαλάσσιας στάθμης στην παράκτια ζώνη της περιοχής έρευνας, καθώς και στην εκπόνηση αξιόπιστων πιθανολογικών σεναρίων τα οποία θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός Ολοκληρωμένου Διαχειριστικού Σχεδίου. Έμφαση θα δοθεί στην αντιμετώπιση των διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινόμενων στη δελταϊκή ζώνη, για την αποτελεσματικότερη θωράκιση της προστασίας του υπάρχοντος ζωτικού χώρου και πεδίου.